Hoe lees je een landschap? Wat vertellen de bodem, de bomen en de boerderijen over de geschiedenis van een plek? In buurtschap Alting ontdekten bewoners én studenten van Van Hall Larenstein samen het antwoord. Tijdens een inspirerende excursie presenteerden de studenten hun landschapsbiografie van het dorp – niet in een zaaltje, maar al wandelend, met Alting zelf als leslokaal.
Van zand tot samenleving
De wandeling begon met een blik onder onze voeten. Alting ligt op een zandrug, gevormd in de laatste ijstijd. De bodem bestaat uit dekzand en keileem, met daartussen veen en beekdalgrond. Juist die afwisseling maakte de plek geschikt voor bewoning. De eerste boeren vestigden zich op de hogere, droge gronden en legden de basis voor het esdorpenlandschap zoals we dat vandaag de dag nog herkennen.
Oerlandschap
Het landschap van Alting kent een lange geologische geschiedenis. In de laatste ijstijd werden dikke zand- en keileemlagen afgezet, wat de basis vormde voor de huidige bodemsamenstelling. De hoger gelegen zandgronden waren droog en geschikt voor bewoning en akkerbouw, terwijl de lagergelegen delen zich vulden met veen en moeras.
De Beilerstroom, die vroeger kronkelend door het landschap liep, speelde hierin een belangrijke rol. De beek zorgde voor natuurlijke afwatering en vormde een essentiële levensader voor flora, fauna en de eerste bewoners. In de twintigste eeuw werd de stroom echter rechtgetrokken om de landbouwproductiviteit te verhogen. Dit veranderde niet alleen de waterhuishouding, maar ook het karakter van het landschap.
Een buurtschap met diepgang
Alting werd al in de middeleeuwen genoemd in schriftelijke bronnen en is waarschijnlijk nog ouder. Eeuwenlang functioneerde de gemeenschap waarin boeren gezamenlijk het land beheerden en afspraken maakten over het gebruik ervan. Rond de es ontstond zo een hechte samenleving, gebouwd op samenwerking en onderlinge afhankelijkheid tot op de dag van vandaag.
Levende herinneringen
Bijzonder moment tijdens de wandeling: een stop bij de eiken die geplant zijn ter nagedachtenis aan de boeren die de buurtschap ooit stichtten. Ze vormen een tastbare herinnering aan de wortels van het dorp, aan de mensen die samen een gemeenschap opbouwden op deze plek in het Drentse landschap.
Leren van het landschap
De studenten vertelden met enthousiasme over hun onderzoek: hoe de bodemstructuur de inrichting van het dorp beïnvloedde, hoe het landschap door mensenhanden is gevormd, en hoe je al wandelend sporen uit het verleden kunt lezen. Voor bewoners was het een feest van herkenning én verrassing: vertrouwde plekken kregen nieuwe betekenis door de ogen van een nieuwe generatie. En over generaties gesproken, in Alting hebben niet alleen mensen een plek, ook de Dassen wonen daar al generaties lang in een prachtige dassenburcht.
Verleden dat inspireert
Deze middag in Alting liet zien hoe waardevol het is om stil te staan bij het verhaal van een plek. De landschapsbiografie bracht niet alleen kennis, maar ook verbinding: tussen generaties, tussen studenten en bewoners, tussen verleden en toekomst. Als BOKD kijken we met veel plezier terug op deze bijzondere ontmoeting, die laat zien dat zelfs het kleinste dorp een groots verhaal te vertellen heeft – het enige dat we moeten doen is goed luisteren.
