Vrijwilligers in de watten leggen. Doen we dat eigenlijk wel voldoende? En op welke manier(en) doen we dat dan? Onlangs raakte ik over dat onderwerp in gesprek met Hein Akerboom, voorzitter van Wijkvereniging De Weide in Hoogeveen. Zij exploiteren het gelijknamige wijkcentrum en dat doen ze zonder betaald personeel, maar met 45 vaste vrijwilligers. Op een jaaromzet van €215.000 spenderen ze maar liefst €17.000 (8%) om hun vrijwilligers in de watten te leggen.
€17.000 is een hoop geld. Wat doen jullie daarmee?
Wij organiseren gedurende het jaar verschillende activiteiten voor onze vrijwilligers. De activiteit waarmee we ooit begonnen zijn is de feestavond. Die vindt altijd plaats in het eerste weekend van november en is bedoeld voor actieve leden die zich tenminste 16 uur per jaar voor het wijkcentrum inzetten. Het dagelijks bestuur serveert die avond hapjes en drankjes, jubilarissen worden in het zonnetje gezet en krijgen een cadeaubon, we doen spelletjes waarbij het accent op samenwerking ligt en bij de tafelschikking zorgen we ervoor dat mensen aan tafel komen te zitten bij iemand die ze nog niet kennen of niet vanzelf tegenkomen. Aan het eind van de avond mogen alle leden een cadeau uitzoeken in de schatkamer. Bijvoorbeeld een mixer, blender, reiskoffer of keukentrap. Er is altijd genoeg om uit te kiezen en er zit altijd wel iets tussen dat je kunt gebruiken.
25 jaar geleden hebben we, ter gelegenheid van het 25-jarig jubileum, een busreis georganiseerd. Dat beviel zo goed dat we sindsdien elk jaar een busreis organiseren. De dag is bedoeld voor mensen die zich 40 uur of meer inzetten voor het wijkgebouw. We kiezen elk jaar een nieuwe bestemming en zijn bijvoorbeeld naar het Openlucht museum in Arnhem en De Zaanse Schans geweest en we hebben een boottocht over de Vecht gemaakt en zijn naar de Meyer werf (waar ze grote cruiseschepen bouwen) in Duitsland geweest. Meestal stoppen we ook nog wel ergens waar de dames kunnen shoppen. De heren gaan dan meestal op zoek naar een terras. Het zijn lange dagen waarbij we regelmatig stoppen voor koffie met gebak, een lunch en afsluiten met buffet.
Daarnaast organiseren we elk jaar een Dagje uit voor het bestuur en beheer. We zien elkaar niet vaak en daarom gaan we ergens naartoe. Dit jaar gaan we met z’n allen naar Schiermonnikoog. Als we van de boot af komen dan staan de fietsen klaar en het idee is dat je dan naast iemand anders gaat fietsen dan waar je normaal contact mee hebt en met elkaar in gesprek gaat over wat jullie doen.
In coronatijd zijn we gestart met Kerstpakketten. We wilden iets doen voor onze vrijwilligers en toen hebben we bedacht dat we verschillende pakketten gingen maken. Een basispakket met een Kerststol en wat andere lekkernijen, een Pluspakket waar net wat meer in zit en een maatwerkpakket waarbij we rekening houden met waar iemand van houdt: een goede fles wijn of juist alcoholvrij of een fles Whisky. Ook deze actie viel in de smaak en daarom zijn we ermee doorgegaan.
Waarom doen jullie dat?
We exploiteren een wijkgebouw en we hebben er ooit voor gekozen om dat met vrijwilligers te doen. Vrijwilligers moet je koesteren, want dat is de enige asset die je hebt (in vrijwilligerswerk wordt met ‘asset’ bedoeld: waardevolle eigenschap of kwaliteit van een vrijwilliger die nuttig is voor de organisatie of de vrijwilligerswerkzaamheden; red.). Zonder vrijwilligers ben je niks en daarom moet je ze pamperen. We zijn er heel bewust mee bezig om uit te dragen dat we het niet alleen kunnen, maar het met elkaar moeten doen. Bij de spelletjes die we doen op de feestavond moet je met elkaar samenwerken om tot een resultaat te komen, bij de busreis op het elkaar leren kennen en bij het Dagje weg ligt het accent ook op kennismaking en teambuilding. Als we iemand in loondienst zouden nemen, dan zouden we dit helemaal niet kunnen betalen.
Waar betalen jullie dit van?
Wij kunnen al deze leuke dingen doen omdat we veel extra dingen organiseren waardoor we extra inkomsten genereren. Zo organiseren we twee keer per jaar een boekenmarkt, verkopen we in het voorjaar compost en in december oliebollen en onze timmerclub verkoopt vogelhuisjes en insectenhotels en hebben we elke maand een grote bingo. Los daarvan reserveren we ook uit de exploitatie en alle beetjes bij elkaar maakt dat we dit kunnen doen.
Op welke manier merk je dat die activiteiten een meerwaarde hebben voor jullie vrijwilligers?
Mensen houden rekening met de data en willen het niet missen. We dragen uit dat we het met z’n allen doen en mensen willen er vervolgens ook bij horen. De mensen reageren blij verrast als we langskomen met een Kerstpakker en voelen zich gewaardeerd. Een enkeling voelt zich bezwaard: ‘Een Kerstpakket, voor mij? Ik heb alleen maar geholpen met Koningsdag en een andere activiteit.’ Ik antwoord dan altijd: we waarderen onze vrijwilligers enorm en dit is een manier waarop we daar invulling aan geven. Dat vinden mensen toch mooi. Er zijn sinds kort ook een paar jonge mensen actief en dat is heel plezierig voor de continuïteit van de vereniging. Zij komen dit jaar voor het eerst naar de feestavond. Ik kan mij voorstellen dat zij weer blij zijn met een huishoudelijk apparaat.
Hoe is dit tot stand gekomen en is dat wat jullie doen ook vastgelegd?
Er stond niks op papier, maar het DB heeft ca. 10 jaar geleden het Huishoudelijk regelement aangepast en de criteria voor de feestavond en het reisje in het HR opgenomen. Onlangs hebben we als DB met elkaar afgesproken dat we het Dagje uit en het Kerstpakket daar ook in gaan opnemen met de criteria die daarbij horen.
Wat zou je andere dorps- en buurthuizen willen meegeven?
Vrijwilligers is het goud dat je als vereniging in handen hebt. Hoe beperkt je middelen ook zijn: probeer iets te organiseren! Een Feestavond an sich hoeft niet zo duur te zijn. Kerstpakketten kan je zo duur maken als je zelf wil. Doe iets om de vrijwilligers te binden en dat ze dat ook willen zijn. Het enige dat je als bestuur hoeft te doen is er tijd in steken.