De gemeente Midden-Drenthe heeft de subsidieregeling verduurzaming dorpshuizen vastgesteld. Dat betekent dat dorps- en buurthuizen die aan de slag willen met het verduurzamen van hun accommodatie terecht kunnen bij de gemeente. Er is elk jaar €200.000 beschikbaar. De hoogte van de subsidie bedraagt maximaal 50% van de subsidiabele kosten met een maximum bijdrage van €50.000 per aanvraag. De regeling loopt van 1 mei 2024 t/m 2027.
De (eerste) vier deelnemende dorpshuizen die nu een bijdrage ontvangen zijn buurthuis het Trefpunt in Holthe, dorpshuis De Weidehoek in Wijster, De Heugte in Nieuw Balinge en ’t Kaampie in Drijber.
We gaan in gesprek met wethouder Rico Schans, die onder meer Maatschappelijk Vastgoed (waaronder dorpshuizen) en duurzaamheid in zijn portefeuille heeft.
Waarom een subsidieregeling verduurzaming dorpshuizen?
Dat ìdee is twee jaar geleden ontstaan toen de oorlog in de Oekraïne uitbrak. De energieprijzen stegen naar ongekende hoogten tot wel €3,50 per m3 gas. Dat was voor veel dorpshuizen niet op te brengen en toen heeft de gemeente een noodfonds in het leven geroepen. De dorpshuizen zijn hartstikke belangrijk voor de leefbaarheid van de kleine kernen en mochten niet omvallen.
Maar een noodfonds alleen was niet genoeg. We hebben ons gerealiseerd dat dorpshuizen moesten verduurzamen om het hoofd boven water te houden en dat ze daarbij hulp nodig hebben. Financiële hulp welteverstaan. Het college van Midden-Drenthe ziet het verduurzamen van de dorpshuizen als een gezamenlijke opgave en we zien het ook als onze taak om dat proces te versnellen. Daarom zijn we aan de slag gegaan met het optuigen van de subsidieregeling verduurzamen dorpshuizen. Zoiets is natuurlijk niet van de ene op de andere dag geregeld.
Hoe is de regeling tot stand gekomen?
Door heel veel werk achter de schermen te verzetten. Dat is begonnen met het vaststellen van het Integraal Accommodatie Beleid (IAB) in 2021. Dat gaat over al het Maatschappelijk Vastgoed en niet alleen over dorpshuizen. In het IAB stond ook de intentie om maatschappelijk vastgoed te verduurzamen, maar nog niet hoe. Daarop zijn we in gesprek gegaan met de stichting Dorpshuizen Midden Drenthe (overkoepelende stichting van alle dorps- en buurthuizen in Midden Drenthe; red). De verschillen tussen die dorpshuizen zijn groot. Van klein tot groot en verschillen ook in de mate waarop ze worden gebruikt en de staat van het Vastgoed. Maar wat ze met elkaar gemeen hadden was dat ze geld nodig hadden. De beoogde investeringen zijn hoog en niet alleen door henzelf op te brengen. Een bijdrage van de gemeente zou een mooi steuntje in de rug zijn en helpen bij de aanvraag bij fondsen.
Hoe zijn jullie op de €200.000 per jaar gekomen?
We zijn op zoek gegaan naar potjes geld. Een deel daarvan is afkomstig uit de pot ‘Incidentele subsidies’ en een ander deel is afkomstig uit de baten van Zonnepark Leemdijk. De zonneweide telt maar liefst 18.600 zonnepanelen met een jaarlijkse opbrengst van 6,9 megawattpiek en dat is voldoende om 2.000 huishoudens van energie te voorzien. Duurzame energieleverancier Energie VanOns zorgt ervoor dat de zonnestroom lokaal kan worden afgenomen. De financiële opbrengst gaat naar duurzame projecten in de gemeente. Het is geweldig dat we dat op die manier hebben kunnen regelen.
is €800.000 voldoende om alle dorpshuizen te verduurzamen?
Het uitgangspunt is dat al het maatschappelijk Vastgoed energieneutraal is in 2040. Vanaf dit jaar tot en met 2027 is €800.000 beschikbaar voor dorps- en buurthuizen om te verduurzamen. Het geld is vooral bedoeld om de eerste stappen te kunnen zetten en om te kijken of het effect heeft. Daarmee zijn een paar belangrijke knelpunten opgelost. Het daagt dorpshuizen uit om met hun eigen plan aan de slag te gaan en het geld is ook direct beschikbaar. Bovendien geeft het duidelijkheid aan de dorpshuizen die dat op hun beurt ook kunnen meenemen bij hun fondsaanvraag. Als je ziet wat het buurthuis het Trefpunt heeft gebracht dan kan je daar alleen maar tevreden mee zijn.
Zou je nog iets aan andere gemeenten en/ of overheden willen meegeven?
Ik zou nog wel iets willen meegeven aan de Provincie en het Rijk. Hartstikke mooi dat er stappen worden gezet om Nederland te verduurzamen en organisaties door middel van advies willen faciliteren, maar het zou mooi zijn als er ook financiële middelen beschikbaar worden gesteld om de geadviseerde maatregelen uit te kunnen voeren. De gelden die nu beschikbaar worden gesteld, bijvoorbeeld via Dumava, zijn bijna onbereikbaar voor dorps- en buurthuizen. En gemeenten kunnen niet alles oplossen.