Even voorstellen
BOKD is in gesprek met Jennie Slomp (69 jaar, links op de foto) en Janny Scholtens (72 jaar, rechts op de foto) die allebei betrokken zijn bij de Schoolmoestuin in Anloo. Janny woont 53 jaar in Anloo en is sinds 2018 betrokken bij Anloo Vergroent. Voordat ze met pensioen ging is ze huisvrouw geweest en heeft ze jarenlang bij Univé gewerkt. Jenny woont inmiddels 23 jaar in Anloo en heeft in de zorg gewerkt. Wat ze met elkaar gemeen hebben is dat het beide boerendochters zijn. ‘Van gemengde bedrijven, zoals het hoort.’
Wat was voor jullie de reden om aan de slag te gaan met de schoolmoestuin?
Janny: ‘Het is begonnen met de wedstrijd Duurzaamste dorp van de gemeente Aa en Hunze in 2018. We hebben toen o.a. het gras rondom de Magnuskerk van bloembollen voorzien. Dat ziet er natuurlijk mooi uit, we waren van mening dat we biologische bloembollen moesten gebruiken. In de bloembollenteelt wordt veel gif gebruikt en wij wilden dat op een duurzamere manier doen. Daarmee hebben we de eerste prijs gewonnen en dat heeft ons toen €1.000 opgeleverd waarmee we weer andere dingen konden gaan doen.’
Hoe is de schoolmoestuin vervolgens tot stand gekomen?
Dat is een gezamenlijk initiatief geweest van de BSO en Anloo Vergroent. De BSO is gehuisvest in de school en daarachter ligt een trapveldje. De BSO wilde graag meer activiteiten voor de kinderen aanbieden en toen is het idee ontstaan om een strook groen te voorzien van plantenbakken. Dan konden kinderen onder begeleiding van volwassenen zelf hun eigen moestuintje aanleggen. Ze mochten zelf weten wat ze daarin wilden zetten. Sommige kozen voor groenten, andere voor fruit en weer andere voor kruiden of een combinatie daarvan. In de loop der jaren hebben we daar van alles aan toegevoegd: een pluktuin, fruitbomen en de zoemtuin met allerlei gewassen waar bijen en andere insecten op afkomen.
Waar komt jullie drive vandaan?
Janny: ‘De gedachte achter de schoolmoestuin is dat we de jeugd bewust willen maken van de natuur en waar ons voedsel vandaan komt. Wat er allemaal komt kijken bij het telen van gewassen, hoe iets groeit en wat je kan eten. Wij vinden het belangrijk dat we laten zien dat je ook groenten kunt telen zonder dat je insecticiden en kunstmest gebruikt, alhoewel daar niet de nadruk op ligt. ‘We willen de kinderen niet bang maken.’
Jennie: ‘Wat heel leuk is dat de kinderen de groenten ook naar huis mogen meenemen. Dan horen we later dat ze de tomaten veel lekkerder vonden dan die uit de supermarkt komen. Dat is natuurlijk wel heel leuk.’
Janny: ‘Dankzij de combi van de BSO en de schoolmoestuin hebben we ook veel contact met mensen in Anloo en omliggende dorpen. Met ouders en grootouders en dat geeft ons ook de mogelijkheid om te vertellen over onze biologische pluktuin bijvoorbeeld en hoeveel gif er in de reguliere bloementeelt wordt gebruikt. Mensen schrikken daarvan en komen steeds vaker een boeket bij ons plukken.’
Wie zijn betrokken bij het initiatief?
We zijn met vier vaste vrijwilligers en er is een coördinator die contact onderhoudt met de BSO en bijhoudt hoeveel kinderen er komen. We werken elke dinsdagmiddag in de tuin vanaf 14.00 uur. Er zijn sowieso twee vrijwilligers aanwezig, maar we zijn er ook regelmatig alle vier. Dat hangt er ook vanaf hoeveel kinderen er komen. Als de groep te groot wordt dan delen we ze op in groepjes. Het gaat natuurlijk ook om jonge kinderen van groep 3 tot en met 8. De spanningsboog is soms maar een half uur en dan willen ze lekker voetballen. Meestal zijn er zo tussen de 8 en 12 kinderen. Het leuke is dat als de kinderen zich eenmaal hebben aangemeld, dat ze dan ook het hele schooljaar blijven. Afgelopen schooljaar is er wel een meisje gestopt. De plantjes groeiden haar niet snel genoeg en dat vond ze maar saai. Maar een enkeling blijft ook komen als ze de lagere school hebben verlaten en van sommige weten we dat ze thuis met hun eigen moestuin zijn gestart. Dat zijn toch mooie dingen.
Wat doen jullie om jullie initiatief te borgen?
Dat is een goede vraag en daar hebben we tot dusver nog niet goed over nagedacht. De groep die er nu zit bestaat uit nagenoeg dezelfde mensen als in het begin. In het verleden hebben we wel geprobeerd om meer mensen uit ons dorp te betrekken bij de tuin, maar dat is niet gelukt. Veel mensen in Anloo hebben zelf een grote tuin en veel daarvan hebben ook een moestuin. Sommige mensen vinden het wel leuk om in de tuin te werken, maar is het werken met kinderen niet hun ding. Misschien houdt het op als wij ermee stoppen. Maar we hopen dat zich op een gegeven moment weer nieuwe mensen aandienen.
Wat wel goed werkt is NLdoet. Daar doen we elk jaar aan mee en dan krijgen we heel veel hulp. Afgelopen maart waren er 40 mensen en toen hebben we enorm veel werk met elkaar verzet. Opnieuw houtsnippers gestrooid op de looppaden, onkruid gewied, compost erop en de tuin weer zaaiklaar gemaakt. Zonder die helpende handjes zouden we het ook niet voor elkaar krijgen. Wellicht dat er zich in die groep mensen bevinden die het op termijn over kunnen nemen.
Kijkje in de keuken?
Spreekt het verhaal van de schoolmoestuin je aan en zou je graag eens bij hun gaan kijken om meer over het initiatief te weten te komen? Neem dan contact op met Janny Scholtens.
Interview door Paul van Schie