Recent onderzoek van Wageningen University & Research heeft een rapport geschreven over de leefbaarheid op het platteland. Steeds meer essentiële voorzieningen, zoals openbaar vervoer, huisartspraktijken en scholen, verdwijnen. Deze ontwikkeling heeft een negatieve impact op de leefbaarheid.
Verlies van voorzieningen versterkt elkaar
Het onderzoek benadrukt dat het verdwijnen van een voorziening een domino-effect heeft op andere voorzieningen, waardoor de situatie zichzelf versterkt. Bijvoorbeeld het opheffen van een buslijn kan leiden tot minder leerlingen op een school, wat op zijn beurt kan leiden tot gedwongen sluiting van die school. Dit negatieve proces lijkt moeilijk te doorbreken binnen het huidige beleidskader waardoor er een dringende behoefte is aan nieuwe benaderingen en samenwerking.
Economische afwegingen domineren
Beslissingen over het behoud van voorzieningen op het platteland worden vaak gebaseerd op economische overwegingen waarbij kosten en baten centraal staan. Helaas worden de bredere effecten op de leefbaarheid van de gemeenschap vaak over het hoofd gezien in deze afwegingen. Het is van cruciaal belang dat we ons bewust worden van de sociale en culturele impact die het verdwijnen van deze voorzieningen met zich meebrengt.
Samenwerken voor leefbaarheid
Om de neergang van de leefbaarheid op het platteland te stoppen, moeten alle lagen van de overheid, van Rijk tot gemeenten, de handen ineenslaan met lokale bewoners, maatschappelijke instellingen en bedrijven. Het is essentieel om een basisniveau van leefbaarheid wettelijk vast te leggen, waarbij de focus ligt op het behoud van ontmoetingsplekken, goede bereikbaarheid en internettoegang. Bovendien moeten inwoners meer inspraak krijgen bij beslissingen die direct invloed hebben op hun plattelandsgemeenschappen.
Als BOKD erkennen wij de dringende noodzaak om te streven naar brede welvaart op het platteland. Brede welvaart omvat niet alleen economische aspecten, maar ook sociale cohesie, duurzaamheid, cultureel erfgoed en een gezonde leefomgeving. Samen met lokale gemeenschappen willen we werken aan een bloeiende en veerkrachtige plattelandssamenleving waarin iedereen volwaardig kan deelnemen.
Conclusie
Het recente onderzoek onderstreept de urgentie om de leefbaarheid op het platteland te behouden. De achteruitgang van essentiële voorzieningen en de impact daarvan op de gemeenschappen vragen om concrete actie. Het is van cruciaal belang dat we ons bewust worden van de bredere effecten op de leefbaarheid en dat deze worden meegenomen in de besluitvorming.
Samenwerking tussen alle betrokken partijen is essentieel om de leefbaarheid te waarborgen. Wageningen University & Research benadrukt dat dit een gezamenlijke verantwoordelijkheid is van de overheid, lokale bewoners, maatschappelijke instellingen en bedrijven. Door een basisniveau van leefbaarheid wettelijk vast te leggen, met focus op ontmoetingsplekken, bereikbaarheid en internet, kunnen we de neergang van de leefbaarheid een halt toeroepen.